Nasıl bir dünya tarihinden geliyoruz
ve tam olarak neresindeyiz? Bu zamana kadar geliştirdiğimiz sosyal
yapıların temeli sadece ekonomiye mi dayanmaktadır? Kimileri tüm
yapıların ekonomik bazlı olduğunu savunmaktadır. Bu bakış
açısından yola çıkarak küçük bir tarihsel gelişimi
okuyabilir miyiz?
Sanayi Devrimi ile değişim gösteren
insanlık tarihini her zaman sosyal etkiler üzerinden görmeye
alıştık. Toplumlar değişti dedik. İnsanlar eskisi gibi değil
dedik ve analiz ederek anlamaya yöneldik. Belki de ekonomik
alışkanlıklarımızı çözümleyerek diğer pek çok kavramı da
anlamak mümkündür. Geleneksel toplumların toplumsal yaşam
algısını oluşturan en önemli etken tarıma dayalı ekonomik
yapılanmadır. Toprak, ekonominin en önemli sermayesiyken tüm
toplumsal yapı da onun üzerinden gelişmiştir. Hukuk, toprak
üzerinden gelişmiş ve şimdi içinde bulunduğumuz eğitim
sistemine ihtiyaç duyulmamaktadır. Zaman içerisinde ekonomin şekil
değiştirmesiyle toprak işçileri madem ocaklarına taşınmış ve
makine ile karşı karşıya gelmiştir. Özellikle 1800'lü yıllara
baktığımızda dünyanın her yerinde dengeler bozulmuş ve şu an
yaşadığımız sistemin oluşumu başlamıştır. Ekonomi artık
sanayileşmiştir!
Köylerden kente göç başlamış,
kentleşme yaşanmış, makine karşısında çalışabilecek
kalifiyeli işçilere gereksinim duyulduğu için eğitim sistemi
oluşmuş, hukuk kurallarını oluşturmuş ve tüm bunlarla
şekillenen sanat anlayışı da ortaya çıkmıştır. Tam da bu
noktadan yaklaştığımızda devrim niteliği taşıyan sanal
gelişmeler de insanlık tarihinin en önemli buluşları arasında
yer almıştır.
1950'li yıllarda askeri iletişim ve
savunma amaçlı olarak kullanılmaya başlayan bilgisayarlar arası
iletişim sistemi, 1980'li yıllarda ağlar arası iletişim manasına
gelen internetin oluşmasına olanak sunmuştur. Gelişen bilgisayar
teknolojisi ile birlikte internet de sadece ABD'nin savaş ve savunma
stratejilerinden sıyrılarak dünya üzerinde insanların dosya
paylaşmasına evrilmiştir. Ekonomi, kendine yeni bir alan daha
bulmuştur. Tam da devletlerin ekonomik anlamda küreselleşmeye
başladığı ve ticaretin sınırları aştığı bu noktada
elektronik ticaret, yani e-ticaret de kendini göstermiştir.
E- ticaret ve sınırsız ticaretin
gücü birleştiğinde ise ortaya şimdi kurduğumuz karmaşık dünya
düzeni ortaya çıkmıştır. Fabrikalarda üretilen ürünler,
artık sadece sınırlar arası tüketime değil uluslar arası
ilişkilerle tüketicilere sunulmuştur. Dünyada yaşayan herkes
tüketici konumunu almıştır. Bununla birlikte küçük üreticiler
için de e-ticaret faydalı bir pazar haline gelmiştir. İnternet
üzerinden kurulan şirketlerin temel taşlarını mal ve hizmet
üretimi, reklam, satış, sigorta ve lojistik oluşturmaktadır.
İnternetin yaygınlaşması ve ticari olarak kullanılmasıyla
birlikte önemli olan ödeme şekli de çözüm bulmuştur. Güvenli
bir şekilde ödeme imkanını da sahip olduğumuz pek çok aracı
site sayesinden yaşadığınız yer neresi olursa olsun dünyanın
her yerinden sipariş vererek size ulaşmasını bekleyebilirsiniz.
Toplumların davranış özellikleri
değişen ekonomik süreçlerle bu kadar birlikte yürürken
e-ticaret ile de tüketici davranışları önem kazanmaktadır.
Artık pazar tüm dünya haline gelmiştir.